"Autor, adiunkt w Zakładzie Architektury Polskiej na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, omawia murowane obiekty architektury "o formalnych cechach gotyku", wznoszone w obrębie historycznego Mazowsza od lat tzrydziestych XIII wieku, gdy w czasach księcia Konrada pojawiły się elementy konstrukcji szkieletowej, aż do pierwszych lat XVII wieku, gdy w prowincjonalnych świątyniach o manierystycznym już detalu stosowane były tradycyjne późnogotyckie układy przestrzenne i oskarpowane bezporządkowe bryły, z wydzieloną gzymsem partią arkadowych szczytów."
Autor, historyk i pasjonat-regionalista, przedstawia w układzie alfabetycznym zabytki architektury z województwa mazowieckiego i podlaskiego. W 720 miejscowościach opisane zostały budowle sakralne, świeckie budowle publiczne, pałace i dwory, domy mieszkalne, zabudowania gospodarcze i inne. Wybór szczególnie cennych i ciekawych obiektów obejmuje także te często zapomniane, położone w małych miejscowościach, poza głównymi szlakami turystycznymi. Cennym uzupełnieniem jest 150 rzutów ich powstawania, plany historycznych centrów miast, mapy powiatów oraz liczne barwne zdjęcia wykonane w znacznej części przez autora.
